5G is een term die dit jaar regelmatig voorbij is gekomen. Maar, wat is het nu eigenlijk, en wat levert het op? In dit artikel praten we je bij.

Wat is 5G nu eigenlijk?

5G is de nieuwste generatie van het mobiele netwerk, de opvolger van 4G. En 4G was weer de opvolger van 3G, en dat weer van 2G. Je snapt het principe. :)

Het 5G netwerk heeft een grotere capaciteit: het kan méér dingen tegelijk, heel snel doen. Sneller dan het 4G netwerk dat kan. Ook is het 5G netwerk slimmer: het kan zich aanpassen aan het gebruik. 

Op dit moment is het 5G netwerk nog een combinatienetwerk. Want, nog niet alle frequenties voor 5G zijn al bruikbaar. Dus de 5G die er nu is, is samengevoegd met 4G.

Wacht even, frequenties?

Het mobiele netwerk verzend data draadloos door de lucht. Dit gaat in golven. De vorm van die golf is de frequentie. 

Verschillende frequenties worden gebruikt voor verschillende soorten verkeer. Om te zorgen dat dit allemaal soepeltjes loopt, wordt de frequentieverdeling bepaald door de EU. De EU heeft drie voorkeursfrequenties aangewezen voor 5G: 700 MegaHertz (MHz), 3,5 GigaHertz (GHz), en 26 GHz. 

Van deze drie is de 700 MHz al een poosje in gebruik. Dit is een lage frequentie waardoor hij heel goed is voor de dekking, maar nog niet zo snel. 

5G in combinatie met 4G

Deze 700 MHz frequentie kan gecombineerd worden met het 4G spectrum aan frequenties. Dit is wat we tot aan afgelopen zomer hebben gedaan in onze 5G netwerken voor mobiele klanten. Hierdoor heb je een netwerk dat al wel sneller is dan 4G, maar nog niet zo snel als 5G op een hogere frequentie zoals de 3,5 GHz.

Van die 3,5 GHz frequentie hebben we op de veiling eerder dit jaar een deel in handen gekregen.  En vanaf juli 2024 zijn we dan ook begonnen met het activeren van deze frequentie. Eerst op de drukste plekken van Nederland, zoals stadscentra en grote stations. En dan, stap voor stap, steeds verder. 

De voordelen van 5G alleen (standalone)

Als we 5G niet meer hoeven te combineren kunnen we ook volledig profiteren van de mogelijkheden van 5G.

Netwerkcapaciteit

De netwerkcapaciteit is hoeveel data een netwerk kan versturen binnen een seconde. Voor 5G geldt dat deze, in goede omstandigheden, elke seconde minimaal 1 gigabyte aan data kan versturen of ontvangen. Dat is vele malen meer dan 4G.

Hierdoor kan je via een 5G netwerk, bijvoorbeeld, heel goed videobeelden streamen. Dat is leuk voor consumenten die onderweg Netflix willen kijken. Maar het is óók erg interessant voor bedrijfsleven, zorg of de overheid. Denk aan het goed kunnen bekijken van hoge kwaliteit surveillancebeelden, het doen van video-inspecties of live verbonden ambulances. 

Connecties

Daarnaast kan 5G ook heel veel connecties, verbindingen, tegelijk verwerken. Dit biedt mogelijkheden voor iets dat massive machine type communication wordt genoemd. Hierbij kunnen grote aantallen machines, die allemaal met elkaar gekoppeld zijn, gelijktijdig kleine hoeveelheden data verzenden.

Dit is iets dat vooral gebruikt wordt en gaat worden in het bedrijfsleven. Denk aan logistieke bedrijven die sensoren op hun containers plakken. Die containers kunnen dan verbinding maken met een centrale computer. Zowel voor vertrek, als na aankomst. Hierdoor weet het bedrijf, maar ook de haven of overslagplaats, welke containers er zijn, en waar. Dit soort dingen noemen we Internet of Things (IoT).

Reactietijd

Ook is de reactietijd (latency) van een 5G netwerk een stuk verbeterd. Met reactietijd bedoelen we hoe lang het duurt voordat er een antwoord binnenkomt op een verzonden stukje data.

Stel, ik gooi een bal naar je. Jij vangt hem, en je gooit hem weer terug. De reactietijd is dan hoe lang het duurt vanaf het moment dat jij de bal gevangen hebt, tot ik hem zelf weer gevangen heb.

Bij 5G zit deze latency op 1 tot 10 milliseconden. Zulke snelheden zijn essentieel voor het goed kunnen functioneren van real time toepassingen. Ook dit is iets dat in eerste instantie vooral belangrijk is voor het bedrijfsleven. Denk bijvoorbeeld aan zelfsturende robots in productieprocessen, of machines die onderling hun werking moeten afstemmen.

Maar, ook voor consumenten gaat dit een belangrijkere factor worden. Iets als zelfrijdende auto's, bijvoorbeeld, kan niet gedaan worden met een netwerk dat niet een hele snelle reactietijd heeft. 

Betrouwbaarheid

Een 5G netwerk is ook heel betrouwbaar in zijn aanwezigheid en bereik. Dit wil zeggen dat er veel minder kans is op storingen en onderbrekingen. Dit is ontzettend belangrijk voor diensten die niet mogen uitvallen. Denk aan het op afstand kunnen monitoren van medische voorzieningen zoals thuisdialyse of -beademing. 

Slicing

Slicing is een techniek waarmee je bepaalde soorten dataverkeer prioriteit kunt geven. Wat betekent dat het voorrang kan krijgen over ander verkeer. Dit kan nu ook al, maar is veel lastiger en zorgt voor complexiteit in het netwerk. Met slicing kan dit geautomatiseerd worden en kunnen we veel makkelijker zorgen voor maatwerk.

Hierdoor kunnen we, bijvoorbeeld, dataverkeer voor zelfrijdende auto's, of medische zaken voorrang geven over jouw telefoontje naar je vriendin om te laten weten dat je wat later bent. En, het mooiste is dan nog dat jij hier niets van merkt. Dit omdat de capaciteit, reactietijd, en verbindingsmogelijkheid van 5G zo groot is, dat dit allemaal supersnel na en naast elkaar kan gebeuren.

Het mobiele netwerk van KPN

In 2019 zijn we begonnen met het moderniseren van ons mobiele netwerk. Het hele antennenetwerk, ruim 5000 locaties, is vervangen door nieuwe hardware.

Nieuwe antennes

De nieuwe antennes die we hebben geplaatst zijn geschikt voor specifieke delen van een frequentiespectrum, in plaats van voor een specifiek netwerk (alleen 4G, of alleen 5G). Door middel van een technologie die Dynamic Spectrum Sharing heet kunnen we op deze manier zowel 4G als 5G gebruiken met één antenne. Welke van de 2 dan gebruikt wordt hangt af van de behoeftes van de klanten die verbinden met zo'n antenne. 

Ook verbruiken deze gemoderniseerde antennelocatie minder energie. Wat mooi aansluit bij ons streven naar verdere verduurzaming. 
 

Waar is 5G beschikbaar en hoe kan ik het gebruiken?

In 2020 was ook het onderliggende netwerk er klaar voor en konden we voor het eerst 5G gaan testen. Inmiddels is 5G in combinatie met 4G in heel Nederland beschikbaar. Standalone 5G verwachten we in 2025.

Dit betekent dat je al gebruik kunt maken van 5G. Het enige wat je ervoor nodig hebt is een KPN abonnement met 5G én een toestel dat 5G ondersteunt. Al onze huidige abonnementen ondersteunen 5G. Of jouw abonnement 5G heeft, kun je zien op je factuur. Deze kun je downloaden in je MijnKPN.